خلاقیت یکی از پیچیدهترین و جذابترین جنبههای انسانی است، اما بسیاری از افراد، بهخصوص هنرمندان، با چالش بزرگ اصالت در هنر مواجهاند. اغلب هنرمندان در تلاش هستند تا چیزی کاملاً نو و بیسابقه خلق کنند، اما واقعیت این است که هیچکس در خلأ فعالیت نمیکند و تمام آثار هنری بر پایه تأثیرات پیشین شکل میگیرند. نویسنده کتاب “مثل یک هنرمند بدزد“ این ایده را مطرح میکند که اصالت در معنای سنتیاش افسانهای بیش نیست. به جای تلاش برای خلق چیزی کاملاً جدید، او به ما میآموزد که با الهام گرفتن و به اصطلاح دزدی خلاقانه از هنرمندان پیشین، میتوانیم خلاقیت خود را پرورش دهیم. در این دیدگاه، برداشت خلاقانه نه تنها جایز است؛ بلکه به عنوان راهکاری برای گسترش مرزهای خلاقیت مطرح میشود.
این مقاله به بررسی دیدگاه “آستین کلئون | Austin Kleon“ در کتاب “مثل یک هنرمند بدزد | Steal Like an Artist” درباره خلاقیت و الهامگیری میپردازد. او به افسانهای بودن مفهوم اصالت در هنر اشاره میکند و راهکارهایی برای ساختن شجرهنامه تأثیرات ارائه میدهد. این شجرهنامه به هنرمندان کمک میکند تا از طریق تأثیرپذیری از دیگران، خلاقیت خود را گسترش داده و در نهایت سبک منحصربهفرد خود را شکل دهند.
اصالت در هنر، به معنای خلق چیزی کاملاً جدید و بدون سابقه، عملاً غیرممکن است. هر اثر هنری بر پایه الهامگیری و تأثیرپذیری از آثار دیگر شکل میگیرد. آستین کلئون این واقعیت را در کتابش بررسی میکند و توضیح میدهد که هیچ هنرمندی در خلأ فعالیت نمیکند؛ همه ما از خلاقیت پیشینیان بهرهمند شده و بر شانههای آنها ایستادهایم. بنابراین، تلاش برای دستیابی به اصالت مطلق در هنر، اغلب نادرست است و آنچه اهمیت دارد، شناخت این تأثیرات و استفاده خلاقانه از آنهاست.
آستین کلئون معتقد است که هنرمندان بزرگ نیز از الهام و تأثیر دیگران استفاده کردهاند؛ و این امر نه تنها شرمآور نیست؛ بلکه بخش طبیعی روند خلاقیت است. تفاوت آنها با دیگران این است که آنها این واقعیت را پذیرفتهاند. بهجای نگرانی از نبود اصالت، هنرمندان باید با ایجاد یک شجرهنامه تأثیرات خلاقیت خود را بهصورت ترکیبی از الهامات پرورش دهند.
دزدی خوب در مقابل دزدی بد
دزدی بد | دزدی خوب |
---|---|
تحقیر کردن | احترام گذاشتن |
سرسری خواندن | مطالعه کردن |
دزدیدن از یک نفر | دزدیدن از چندین نفر |
سرقت ادبی | اعتبار دادن |
تقلید کردن | تغییر دادن |
کپی برداری کردن | بازسازی کردن |
به خلاقیت مانند ژنتیک فکر کنید: همانطور که DNA شما ترکیبی منحصر به فرد از مواد ژنتیکی والدینتان است، خلاقیت شما نیز ترکیبی از تمام تأثیراتی است که از اطراف خود دریافت کردهاید. با ایجاد یک شجرهنامه از این تأثیرات، میتوانید مرزهای خلاقیت خود را به شکلی کاملاً نوین و شخصی گسترش دهید.
چگونه شجرهنامه تأثیرات خود را بسازید؟
ابتدا، یک هنرمند یا خالق که به او علاقهمند هستید را انتخاب کنید. این فرد میتواند در هر حوزهای از هنر فعالیت کند، از نقاشی و موسیقی گرفته تا نویسندگی و سینما. سپس تا جایی که میتوانید درباره او مطالعه کنید: آثار او را بررسی کنید، نوشتههایش را بخوانید، مصاحبههایش را دنبال کنید و حتی به علایق و هنرمندان الهامبخش او توجه کنید. این کار باعث میشود بهصورت عمیقتری با خلاقیت و روند هنری او آشنا شوید و الهام بگیرید.
در مرحله بعد، به سراغ هنرمندان و خالقانی بروید که خود او از آنها الهام گرفته است. سه نفر از هنرمندان مورد علاقه او را پیدا کنید و همین فرآیند را با آنها ادامه دهید. این روند را ادامه دهید تا یک شجرهنامه غنی و چندلایه از هنرمندان و خالقانی که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم روی شما تأثیر گذاشتهاند، ایجاد کنید.
در نهایت، شما یک مجموعه ارزشمند از الهامات و تأثیرات خلاقانه خواهید داشت که میتوانید از آن بهعنوان نقطه شروعی برای خلق آثار خود استفاده کنید. این کار به شما کمک میکند خود را بهعنوان بخشی از یک جریان بزرگتر خلاقیت ببینید و درک کنید که چگونه ایدهها و الهامات مختلف در شما به یک شکل جدید متبلور میشوند.
مثل یک هنرمند بدزد
- منتظر نمان تا بفهمی که چه کسی هستی تا شروع کنی.
- کتابی را بنویس که دوست داری بخوانی.
- از دستانت استفاده کن.
- پروژههای جانبی و سرگرمیها مهم هستند.
- راز: کار خوب انجام بده و آن را با دیگران به اشتراک بگذار.
- جغرافیا دیگر ارباب ما نیست.
- مهربان باش. (دنیا یک شهر کوچک است.)
- کسل باش. (تنها راه انجام کار همین است.)
- خلاقیت یعنی کاهش.
تقلید کن تا شبیهسازی کنی
در دهههای گذشته، گروه موسیقی کوچکی در هامبورگ فعالیت میکرد که با اجرای کاور آهنگهای معروف راک اند رول، گذران زندگی میکرد. اما با گذشت زمان و تمرین مداوم، مهارتهای خود را به حدی ارتقا دادند که توانستند شروع به نوشتن و خلق آهنگهای خود کنند.
راک اند رول یک سبک موسیقی است که در اواسط دهه 1950 در ایالات متحده آمریکا ظهور کرد. این سبک موسیقی ترکیبی از چند ژانر موسیقی پیشین، مانند بلوز، ریتم اند بلوز و کانتری بود. راک اند رول بهسرعت تبدیل به یک جریان فرهنگی و موسیقایی بزرگ شد و بر موسیقی مدرن تأثیر بسیاری گذاشت.
اما این گروه کوچک چه کسانی بودند؟ “بیتلز | Beatles” ، یکی از تأثیرگذارترین گروههای موسیقی تاریخ.
بیتلز یک گروه موسیقی راک انگلیسی بود که در دهه 1960 به شهرت جهانی رسید و به یکی از تأثیرگذارترین گروههای موسیقی در تاریخ تبدیل شد. اعضای اصلی این گروه شامل چهار نفر بودند:
- “جان لنون | John Lennon“ خواننده، ترانهسرا و گیتاریست ریتم.
- “پل مککارتنی | Paul McCartney“ خواننده، ترانهسرا و نوازنده گیتار باس.
- “جورج هریسون | George Harrison“ گیتاریست اصلی و ترانهسرا.
- “رینگو استار | Ringo Starr“ درامر و گاهی خواننده.
بیتلز با ترانههای نوآورانه، تغییرات در سبک موسیقی و ترکیبهای متنوع از ژانرهای مختلف، به یک پدیده جهانی تبدیل شدند. آهنگهایی مثل “Hey Jude”، “Let It Be” و “Yesterday” از مشهورترین آثار این گروه هستند. آنها تأثیر عظیمی بر موسیقی، فرهنگ و جامعه داشتند و تا به امروز نیز بهعنوان یکی از بهترین گروههای موسیقی تمام دوران شناخته میشوند
آستین کلئون در کتابش هشدار میدهد که شما هرگز قادر نخواهید بود آثار هنرمند مورد علاقهتان را بهطور کامل بازسازی کنید؛ و این مسئله طبیعی است. حتی اگر تلاش کنید یک کپی دقیق بسازید، ویژگیهای شخصیتی و سلیقهی خودتان به شکلی ناخواسته در کار شما منعکس میشود. اما این موضوع به هیچوجه بد نیست؛ در واقع، این اولین گام به سوی پیدا کردن سبک منحصربهفرد شماست. این تفاوتها و نواقصی که در تقلید از آثار دیگران ظاهر میشوند، به شما کمک میکنند تا به مرور زمان به چیزی واقعی و اصیل دست پیدا کنید که از خود شما برخاسته است.
با ساخت یک شجرهنامه تأثیرات، در واقع در حال گردآوری مجموعهای از آثاری هستید که پیش از شما خلق شدهاند و روی شما تأثیر گذاشتهاند. این خانواده خیالی از هنرمندان، یک دید کلی از آثار گذشته به شما میدهد و شما میتوانید ببینید که چگونه هر اثر به آثار پیشین مرتبط است. با قرار دادن خود در انتهای این زنجیره، میتوانید پیوندهای خلاقانه بین آثار خود و آثار پیشینیان را شناسایی کنید و درک کنید که چگونه این خط هنری به شما رسیده است.
پس دفعه بعد که به دنبال الهام هستید، سراغ افرادی بروید که شما را به هنری که انجام میدهید علاقهمند کردهاند. با غرق شدن در کارهای آنها، میتوانید خود را در میان هنرمندان تاریخ قرار دهید و مانند یک هنرمند، از آثار گذشته الهام بگیرید و آنها را خلاقانه اقتباس کنید.
در نهایت، ایده آستین کلئون به ما یادآوری میکند که اصالت در هنر و خلاقیت در زنجیرهای پیوسته از تأثیرات قرار دارند. هر اثر هنری جدید، بازتابی از آثار پیشینیان است که با رنگ و بوی خلاقانه و فردی ما تلفیق میشود. به جای تلاش بیپایان برای رسیدن به اصالت کامل، باید روی الهامگیری هوشمندانه و بهرهگیری از تأثیرات گوناگون تمرکز کنیم. ساخت شجرهنامه تأثیرات و تقلید آگاهانه، به شما کمک میکند تا در نهایت به سبک و صدای منحصر بهفرد خود دست پیدا کنید. همانطور که کلئون میگوید، اگر به درستی از دیگران الهام بگیریم و دزدی خلاقانه داشته باشیم، میتوانیم چیزی کاملاً تازه و نوآورانه خلق کنیم که متعلق به خود ماست.
سوالات متداول چگونه با دزدی خلاقانه، ایدههای تازه بسازیم!
FAQ
دزدیدن خلاقانه از دیدگاه آستین کلئون به معنای استفاده از ایدهها، آثار و الهامات هنرمندان دیگر برای پرورش خلاقیت خود است. این فرآیند شامل الهامگیری آگاهانه از کارهای دیگران و تلفیق آنها با سبک شخصی شما برای خلق چیزی جدید و منحصربهفرد است.
نه، کلئون تأکید میکند که دزدیدن خلاقانه با کپیبرداری فرق دارد. هدف این است که از ایدهها و تأثیرات استفاده کنید، اما آنها را از طریق دیدگاه و شخصیت خود فیلتر کرده و به شیوهای جدید و متفاوت به کار ببرید.
برای ایجاد شجرهنامه تأثیرات، یک هنرمند یا خالق را که به آن علاقهمند هستید انتخاب کنید. سپس، آثار و علایق او را مطالعه کنید و سراغ افرادی بروید که او از آنها الهام گرفته است. این روند را ادامه دهید تا مجموعهای از هنرمندان و تأثیرات مرتبط ایجاد کنید که به خلاقیت شما جهت میدهد.
بله، با استفاده از تأثیرات دیگران و تمرکز روی بخشهایی که با شخصیت و سلیقه شما همخوانی دارد، به تدریج سبک منحصربهفرد خود را خواهید یافت. کلئون معتقد است که در فرآیند تقلید، شما بهطور طبیعی عناصری از خودتان را به اثر اضافه میکنید که آن را منحصربهفرد میسازد.
کلئون معتقد است که هیچ هنرمندی در خلأ فعالیت نمیکند و همه آثار تحت تأثیر ایدهها و کارهای پیشین هستند. او به این نکته اشاره میکند که حتی بزرگترین هنرمندان هم به نوعی از دیگران الهام گرفتهاند و بهجای تلاش برای رسیدن به اصالت مطلق، بهتر است از این تأثیرات بهصورت خلاقانه استفاده کنیم.
آستین کلئون توصیه میکند که با انتخاب درست هنرمندان برای الهامگیری و استفاده از تأثیرات آنها، بهجای تقلید صرف، خلاقیت خود را تقویت کنید. هدف این است که به جای کپیبرداری دقیق، از ایدههای دیگران برای گسترش و تکامل ایدههای خودتان استفاده کنید.
خیلی اطلاعات خوبی داشت این مقاله